Арнайы мектептер жағдайында мүмкіндігі шектеулі білім алушыларды бейіналдындағы даярлаудың ерекшеліктері
DOI:
https://doi.org/10.32523/3080-1710-2025-152-3-205-220Кілт сөздер:
Кәсіпке дейінгі дайындық, әлеуметтік бейімдеу, арнайы түзету мектебі, мүмкіндігі шектеулі балаларАңдатпа
Мақала мүмкіндігі шектеулі балаларға өз мүмкіндіктері бойынша әртүрлі мамандықтарды таңдауға көмектесетін арнайы мектептер жағдайында бейін алдындағы даярлықты дайындау мәселесіне арналған. Арнайы мектептердегі нозологиялық оқушылар бейін алдындағы дайындық негізінен мамандықтар туралы ақпарат алу, ұйымдастырылған арқылы оқушылардың кәсіби өзін-өзі анықтауын өзектендіруге бағытталуы керек. Бұл зерттеудің мақсаты мүмкіндігі шектеулі оқушыларды бейін алдындағы даярлау процесінде жұмыс берушілер психологиялық-педагогикалық білім беруді ұйымдастыруда маңызды деп санайтын жұмысқа байланысты дағдыларды зерттеу болды.
Осы мәселе бойынша әртүрлі мамандықтарды таңдауға көмектесетін мұғалімдер әртүрлі жетекші шетелдік және отандық ғалымдарды жалпылау негізінде, сондай-ақ педагогтерде практикада туындайтын бейін алдындағы дайындықтағы бірқатар қиындықтарды жан-жақты талдау негізінде авторлар мүмкіндігі шектеулі оқушыларды табысты жұмысқа орналастыру күтілетін нәтиже ретінде жұмысқа орналасуға бағытталған білім беру бағдарламасына байланысты екенін дәлелдейді.
Жоғары сынып оқушыларының кәсіби дайындығын анықтау үшін көру қабілеті бұзылған мысалды пайдалана отырып, арнайы мектептердегі мүмкіндігі шектеулі жоғары сынып оқушыларымен зерттеуге назар аудара отырып, шетелдік және отандық әдебиеттерге шолу және жартылай құрылымдық сұхбат жүргізілді. Ұсыныстар мен қорытындылар мыналарды қамтиды: зияткерлік және интеллектуалдық дамуында бұзылыстары бар оқушыларға енгізілуі тиіс кәсіптік дағдылар үшін арнайы білім беру саласына және арнайы педагогтарға - орналастыру мамандарын пайдаланудың негіздемесі.
Тәжірибелік зерттеулер нәтижесінде арнайы түзету мектептеріндегі жоғары сынып оқушыларымен кәсіби бейімділіктерін ескере отырып, кәсіби өзін-өзі анықтау бойынша жұмыс істеуге арналған кейбір педагогикалық ұсыныстар әзірленіп, ұсынылды.






